Lehimleme Nedir?
Lehimleme, iki veya daha fazla metal parçasını birleştirmede kullanılan bir tekniktir. Genellikle elektronik devrelerde, elektriksel bağlantılarda ve çeşitli metal işlerinde kullanılır. Lehimleme işlemi, düşük erime noktasına sahip bir dolgu malzemesi (lehim) kullanılarak gerçekleştirilir.
Lehimleme Aşamaları
Hazırlık: Kir, oksit ve diğer kirleticiler temizlenmelidir, çünkü bunlar lehimleme işlemini olumsuz etkileyebilir.
Isıtma: Lehimleme işlemi genellikle bir lehimleme demiri veya lehimleme tabancası ile ısıtılarak yapılır. Bu ısıtma, metal parçaların ve lehim telinin erimesini sağlar.
Lehim Uygulama: Erimiş lehim, metal parçaların birleşim yerine uygulanır. Lehim, iki metal parça arasında kapiler etki ile çekilir ve soğuyarak sertleşir.
Soğutma: Lehim soğuyarak sertleşir ve metal parçalar arasındaki bağlantı sağlamlaşır.
Lehimlemede Kullanılan Malzemeler
Lehim Teli
Lehim teli, lehimleme işlemlerinde kullanılan bir tür dolgu malzemesidir. Genellikle erime noktası düşük olan bir alaşım içerir. Lehimleme işlemi sırasında ısıtıldığında erir ve metal parçalar arasındaki boşlukları doldurur, soğuyup sertleştiğinde ise güçlü bir bağlantı oluşturur.
Genellikle Kurşun (Pb) ve Kalay (Sn) alaşımlarından yapılır. Ancak kurşunsuz alternatifler de vardır; bunlar genellikle Bakır (Cu), Gümüş (Ag), Çinko (Zn) ve diğer metallerin karışımlarını içerir.
Havya
Havya, metal parçaları veya devre kartları üzerindeki bileşenleri birleştirmek için lehim telini gerekli ısıya ulaştıran bir araçtır. Havyanın ısıtma ucu, lehimleme işlemi sırasında ısıyı ileten metal bir uçtur ve lehim telini eritecek kadar ısıya ulaşır. Uçlar farklı şekil ve boyutlarda olabilir, bu da farklı lehimleme uygulamaları için esneklik sağlar. Çoğu modern havya ısı kontrolü sağlayan sisteme sahiptir.
Lehim Pastası
Lehim pastasının ana işlevi, lehimleme yüzeylerini temizlemek ve lehim ile metal yüzeyler arasında iyi bir bağ oluşmasını sağlamaktır. Metal yüzeylerde oluşan oksidasyonları ve kirleri temizler, bu sayede lehimin metal yüzeylere düzgün bir şekilde yapışmasını sağlar.
Lehim Pompası
Lehim pompası, lehimleme işlemleri sırasında aşırı veya istenmeyen lehimi temizlemek için kullanılan bir araçtır. Genellikle, devre kartları veya elektronik bileşenlerdeki fazla lehimi veya hatalı lehim bağlantılarını kaldırmak için kullanılır. Lehim pompası, bir vakum etkisi oluşturur ve böylece lehim temizlenebilir.
Lehim Potası
Lehimleme işlemleri sırasında lehim erimiş halde bulundurmak ve çeşitli metal parçaları bu eritilmiş lehim ile birleştirmek için kullanılan bir araçtır. Lehim potaları, genellikle endüstriyel ve profesyonel lehimleme işlemlerinde, özellikle büyük ölçekli veya toplu üretimlerde tercih edilir. Isıya dayanıklı metal veya seramikten üretilirler.
Sıcak Hava Tabancaları
Sıcak hava tabancaları, yüksek sıcaklıkta hava üreten ve çeşitli işlemleri gerçekleştirmek için kullanılan çok yönlü araçlardır. Devre kartlarında BGA çiplerinin lehimlemesinde kullanılır. Bu yöntem, lehim topçuklarının erimesi ve çipin doğru şekilde yerine yerleştirilmesi için kullanılır. Ayrıca elektronik bileşenlerin, devre kartlarından veya diğer montaj yerlerinden çıkarılması için lehimi eritmek ve temizlemek amacıyla kullanılır.
Fluxlar
Lehim flux’ı, lehimleme işlemleri sırasında kullanılan bir malzemedir ve metal yüzeylerin temizlenmesine, lehim akışının iyileştirilmesine ve lehimleme kalitesinin artırılmasına yardımcı olur. Oksitleri temizler, yüzey gerilimini düşürür, lehim akışını kolaylaştırır, korozyonu önler ve ısının dağılımını destekler.
Krem Lehim
Krem lehim, özellikle yüzey montaj teknolojisi (SMT) işlemlerinde yaygın olarak kullanılır. Genellikle lehim telinin küçük parçacıklarının ve flux’un karışımından oluşur. Krem formunda olduğu için bu karışım, uygulama sırasında pürüzsüz bir kıvama sahiptir. İşlem sırasında iyi bir akışkanlık sağlar, bu da bileşenlerin doğru şekilde yerleştirilmesine ve lehimleme işlemi sırasında homojen bir kaplama yapılmasına yardımcı olur. Krem lehim, lehimleme sürecinde bileşenlerin yerinde kalmasına ve montaj sırasında kaymamalarına yardımcı olur.
Duman Emici Ürünler
Duman emici sistem, özellikle elektronik üretim ve onarım süreçlerinde kullanılan bir cihazdır. Bu sistem, lehimleme, kaynak yapma veya diğer yüksek sıcaklık işlemleri sırasında oluşan zararlı dumanları ve partikülleri temizler ve ortam havasını daha sağlıklı hale getirir.