Teknolojik ürünler artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi ve her geçen gün yerini daha da sağlamlaştırıyor. Özellikle Endüstri 4.0’a geçişle beraber yakın gelecekte çok sayıda sektör elektronikleşecek. Otomotiv ve akıllı ev teknolojilerindeki devrimlerin ayak sesleri duyulmaya başladı bile. Hal böyleyken bazı stratejik ürünlerin önemi daha da artmaya başladı. PCB (Printed Circuit Board) yani baskı devre kartı da bunlardan biri. Özdisan Elektronik PCB Departman Müdürü Miraç Bakıcı’yla bir araya gelerek PCB konusunda merak edilenleri konuştuk. Sektörün standartlarını, mevcut durumunu ve geleceğini masaya yatırdık.
Miraç bey öncelikle sizi biraz tanıyabilir miyiz?
1983 yılında İstanbul’da doğdum. İşletme bölümünden mezun olarak iş hayatına atıldım. Özdisan Elektronik’te işe başlamadan evvel bir firmada 6 yıl Elektronik ve AR-GE ekibinde görev yaptım. Askerlik dönüşünde severek ve isteyerek çalıştığım elektronik sektöründe iş hayatıma devam ettim. Yaklaşık 6 yıldır da Özdisan Elektronik’te çalışıyorum. PCB bölüm müdürlüğü görevini yürütüyorum.
Özdisan Elektronik ile yollarınız ne zaman kesişti?
Uzun yıllar aynı sektörde bulunduğum için Özdisan’ı aslında yakından tanıyordum. Daha önceki deneyimlerimde elektronik üretim sorumlusu olarak görev yaptım. Özdisan’daki PCB birimi yeni kuruluyorken ben de ekibe dahil oldum. Yeni filizleniyordu emekler. Çalışma arkadaşlarımla daha iyi, kaliteli ve faydalı olabilmek için elimizden geleni yapmaya çalıştık.
Sektöre hangi konularda hizmet veriyorsunuz?
Özdisan, komponentte olduğu gibi PCB ürününde de Türkiye’nin en önde gelen tedarikçilerinden biri. Elektronik sektörünün en çok ihtiyaç duyduğu ürünlerden biridir PCB. Ekip arkadaşlarımız ile birlikte, müşterilerimizin bu yönde ihtiyaç duydukları ürünleri en doğru, en kaliteli ve en uygun şekilde ürettirip, servis vermek ana görevlerimizden. Medikal, askeri, endüstriyel, otomotiv, aydınlatma, otomasyon sektörleri başta olmak üzere çok sayıda sektöre hizmet veriyoruz. Bunun yanında teknik birim olarak üretici ve müşteri ziyaretlerimiz yoğunlukta. Fuar katılımlarımız ve eğitimlerimiz de oluyor. Son olarak WIN EURASIA fuarında biz de katılımcıydık. Sektörden çok sayıda profesyonele ürün ve hizmetlerimizi anlatma fırsatı bulduk. Standımızı ziyaret eden gençlerle de çok verimli görüşmelerimiz oldu.
PCB üretimde kullanılan ham madde ağırlıkta hangi ülkelerden temin ediliyor?
PCB ürünü, ham madde çeşitliği açısından çok fazla alternatifin olduğu bir sektördür. Bunlardan başlıcaları şöyle: FR1, FR2, CEM1, XPC, CEM3, FR4, ALU, High TG ve FLEX. PCB ham maddelerinde temel olarak bahsedilebilecek ürün FR4 ürünüdür. Bu standart ve en çok kabul gören türdür. Hatta bu ürünün birçok farklı serisi de bulunuyor. Lakin standart FR4 ana üretimi Çin ve Tayvan’dadır. Bunun yanında ileri teknoloji olarak anılan FR4 malzemeler ise ABD, Japonya ve Avrupa kaynaklarından sağlanıyor.
PCB alanında hangi firmaların ürünlerini temsil ediyorsunuz?
Teknolojik gereksinimlere bağlı olarak üretim kaynaklarımız değişebiliyor. Çağımızın gereksinimi olan her çeşit PCB ürününde optimum çözümler oluşturabiliyoruz. Ana üreticimiz ise Ownlon firması. Kendileriyle çok verimli bir iş birliğimiz var. Fiyat ve kalite performansı açısından çok başarılılar, bulunduğu kulvarda mühendislik ve teknik hizmetler açısından da oldukça öndeler. 22 katmana kadar üretim yapabiliyorlar. Yıllık üretim kapasitesi 1.500.000 m² olan üreticimiz, 1180 çalışanı ve 70 mühendisi ile süreçlerini yürütüyor. Sektöre sağladığımız çelik elek ürünlerini de yine ağırlıklı olarak Ownlon firmasından sağlıyoruz. Ownlon, bu üründe de hem kalite hem de fiyat açısından oldukça avantajlı bir marka. Ownlon firmasının ürettiği ürünlerin ortalama %8’i ülkemize ulaşıyor. Türkiye dikkate değer bir pazar onlar için. Çalıştığımız diğer firmalarımız HDI, Rigid, Flex, Rigid-Flex, Metal Core ve RF. Bu firmaların özel malzemeli ileri teknoloji üretimleri mevcut. Düşük adetlerde 50 katmana kadar üretim yapabiliyorlar.
“Ownlon, hem kalite hem de fiyat açısından oldukça avantajlı bir marka. Firmanın ürettiği ürünlerin ortalama %8’i ülkemize ulaşıyor. Türkiye dikkate değer bir pazar onlar için.“
Kaç kişilik bir ekiple hizmet veriyorsunuz?
Özdisan’da PCB birimi olarak şu an 6 kişilik teknik ekibimiz ile birlikte hizmet veriyoruz. Tüm ekip arkadaşlarımızın teknik altyapıları oldukça sağlam. Sektörün ihtiyacı olan gelişimleri yakından takip ediyoruz. Birim olarak genç ve dinamik bir yapımız var.
Ozdisan.com üzerinden hizmete sunduğunuz PCB Teklif Robotu projeniz de oldukça yaratıcı. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
Önümüzdeki yıllarda bu uygulamanın çok daha verimli olacağını düşünüyorum. Şimdilerde ise tanıtım aşamasında diyebiliriz. Sektörden gelen yorumlara göre biz de uygulamaya yenilikler eklemek istiyoruz. Zaman içerisinde müşterilerimizden aldığımız geri dönüşlere göre uygulamayı geliştirip daha aktif hale getirmeyi planlıyoruz. Bu platformda amacımız zamanla yarışan müşterilerimize bir tıkla hizmet sunabilmek. Daha interaktif bir platform olabilmesi adına çalışmalarımız sürüyor.
Biraz da PCB’deki standartlardan konuşalım. Üretiminde uyulması gereken evrensel standartlar nelerdir?
PCB üretiminde uyulması ve takip edilmesi gereken, sektörde genel kabul görmüş standartları Amerikalı IPC Derneği (Institute of Printed Circuits) belirliyor. Bu derneğin standartlarının dünya çapında dikkate alındığını söyleyebiliriz. En bilindikleri ise IPC-600 ve IPC-601X standartlarıdır. Ürünler çeşitlendikçe standartlar da değişebiliyor piyasada.
“Medikal alanda hissetmeye başladığımız robotik sistemlerin yaygınlaşması, yapay zeka uygulamalarının artması gündemde. Bu cihazların birbirleriyle iletişimde kalma ihtiyacı arttıkça her cihaz için gereken elektronik devre ihtiyacı da artacak.”
Sizce Özdisan’ı PCB alanında rakiplerinden ayıran en önemli özellikler neler?
PCB ciddi anlamda uzmanlık gerektiren bir ürün. Dikkat edilmesi gereken çok fazla detay var. Yapılan hatanın telafisi çok zor. Bizim en önemli avantajımız teknik tecrübemiz. Konudaki uzmanlığımız ve kaliteye verdiğimiz önem bizi bir adım öne çıkarıyor. Müşteri memnuniyetini en üst seviyede tutma gayretindeyiz. Sloganımız “Siz asıl işinize yoğunlaşın, PCB’nizi bize bırakın.”
Peki iş süreçlerinizi öğrenebilir miyiz?
Bizim asıl görevimiz satış öncesinde diyebilirim. PCB ürünün en doğru şekilde üretilmesini sağlıyoruz. Gerektiği zamanlarda müşterimize yerinde destek sağlayıp, ziyaret ve toplantılar organize ediyoruz. Özdisan olarak sektöre sağladığımız tüm ürünlerde olduğu gibi PCB ürününde de en optimum çözümü üretmeye gayret ediyoruz.
PCB pazarında önümüzdeki yıllarda ne gibi değişiklikler olacak sizce? Pazar büyüme potansiyeli barındırıyor mu?
Elbette. Teknoloji ilerledikçe hayatımızın her alanına yayılmaya başladı. Buna bağlı olarak gelişmekte olan akıllı ev teknolojileri ve otomobil sektörlerinde elektronik kart ihtiyacı daha da artacak. Özellikle medikal alanda robotik sistemlerin yaygınlaşması, yapay zeka uygulamalarının artması gündemde. Bu cihazların birbirleriyle iletişimde kalma ihtiyacı arttıkça her cihaz için gereken elektronik devre ihtiyacı da artacak. Yenilenebilir enerji sektöründeki yatırımlar da günden güne büyüyor. Bu alandaki otomasyon çözümleri ve havacılık ile ulaşım sektörlerindeki ihtiyacın da yatırımlarla paralel olarak artacağını düşünüyorum. Özdisan 2017 yılında PCB ürünündeki büyümesini özellikle askeri ve otomotiv sektörlerindeki ek gelişmelerle devam ettirdi diyebiliriz. 2018’de de genel manada PCB ürününde en az %15 – 17’lik bir büyüme ön görüyoruz.
PCB alanında yeni yatırımlarınız olacak mı?
Türkiye’de HDI PCB üretimi konusunda çatısı altında bulunduğumuz DMY Elektronik Yatırımlar’ın bir PCB üretim tesisi oluşturulmak için çalışmaları mevcut. Bu süreçle ilgili müspet sonuçlar bekliyoruz.
“Siz asıl işinize yoğunlaşın, PCB’nizi bize bırakın.”
