Evlerimiz, iş yerlerimiz ve şehirlerimiz bilgi teknolojileri sayesinde her geçen gün daha akıllı ve verimli hale dönüşüyor. Bu dönüşüme yön veren temel teknolojilerden birisi de ışık kalitesine, üst düzey verimliliğe ve veriye dayalı bir anlayışa odaklanmasıyla bilgi teknolojileri ile LED aydınlatmayı bir araya getiren bağlantılı aydınlatmadır. Bağlantılı aydınlatma, temel olarak sensörlere sahip ve veri gönderip almayı sağlayan bir ağa bağlı bir aydınlatma armatürü sistemini ifade eder. Bu sistemin internet üzerinden bir tablet, akıllı telefon veya bilgisayar vasıtasıyla erişilebilir duruma getirilmesi, bağlantılı aydınlatmayı Nesnelerin İnterneti (IoT) alanının da bir parçası haline getiriyor. Bağlantılı aydınlatma kavramı en başta, hareket, varlık ve gün ışığı sensörleri vasıtasıyla enerji verimliliğini arttırmaya yönelik ve bir merkezden kontrol edilebilen bir sistem tasarımı olarak ortaya çıkmıştır. Ancak doğası gereği aydınlatmanın her yerde bulunuyor olması, bu armatürlerden temel işlevlerinin ötesinde, bir binanın içindeki ortam ya da şehrin herhangi bir bölgesindeki durum hakkında veri toplamak gibi faydalar elde edilebilmesi için ideal hale getirir. Doluluk takibinden sıcaklık ve nem ölçümlerine, trafik yoğunluğundan hava kirliliği ölçümüne kadar elde edilen birçok veri, yaşam alanlarımız üzerinde değerli bilgi ve kontrol sağlarken en yüksek seviyede verimlilik, konfor ve güvenlik için anlık ayarlamalar yapılmasına olanak sağlar. Dolayısıyla “Veri, yeniçağın petrolüdür” sözünden yola çıkarak, bağlantılı aydınlatmanın veri toplama ve paylaşma becerisi yaşam şeklimizi dönüştürme potansiyeline ve gücüne de sahiptir. Şimdi, bağlantılı aydınlatmanın IoT ile birlikte hayatımızda nasıl roller üstlendiğine dair uygulamalara göz atalım.
Üst Seviyede Enerji Verimi
Varlık sensörleri yardımıyla bina içerisindeki hareketlilik, mahremiyeti de koruyarak takip edilir ve hareket doğrultusunda veya geçmiş eğilimlere göre o yöndeki aydınlatmalar gün ışığı sensörleri sayesinde ihtiyaç duyulan seviyede açılarak, kısılarak veya tamamen kapatılarak en üst seviyede enerji verimliliği sağlanır.
Daha Kişisel Çalışma Alanı
Her insanın ışık hassasiyeti ve rahat hissettiği ışık tonu birbirinden farklıdır. Bağlantılı aydınlatma sayesinde çalışanlar, akıllı bir telefon uygulaması vasıtasıyla bulundukları konumu kaydettikten sonra o konumdaki armatürlerin ışık seviyesini ve rengini o sıradaki ihtiyaçlarına veya zevklerine göre anlık olarak ayarlayarak veya önceden programlayarak daha kişisel bir çalışma ortamına kavuşabilirler.
İnsan Merkezli Aydınlatma
Bağlantılı aydınlatma, insan merkezli aydınlatmayı mümkün kılarak çalışanların iş saatlerindeki dikkat ve performanslarının arttırılmasına, evde dinlenme saatlerinin daha verimli geçmesine veya kitap okuma gibi bir aktiviteye odaklanmanın arttırılmasına, öğrencilerin sınıftaki öğrenme deneyimlerinin veya hastanedeki hasta deneyimlerinin iyileştirilmesine yardımcı olabilir.
Akıllı Şehirler
Bağlantılı bir sokak aydınlatma sistemi, her bir aydınlatmayı uzaktan ayrı ayrı izleme ve çıkışını kontrol etme fırsatı verir. Böylelikle suç yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde yaya güvenliğini arttıracak şekilde aydınlatmanın ayarlanabilmesi, gün ışığı ve çevredeki araç ve yaya trafiğine göre ışık seviyesinin kontrol edilebilmesi, armatürlerin sıcaklık, arıza alarmı ve çalışma ömrü bilgilerinin takip edilerek bakımlarının önceden programlanabilmesi gibi imkanlar sunulması sayesinde güvenlik, enerji verimliliği ve iş gücü tasarrufu gibi konularda şehirlere fayda sağlanır. Daha ötesinde, her bir aydınlatma direğinin daha geniş bir ağ bağlantısına bağlanmasıyla, bu direkler Nesnelerin İnterneti (IoT) için hazır bir platform haline gelir ve aydınlatmanın ötesinde bazıları aşağıdaki verilen birçok verinin toplanabildiği bir araç haline gelir.
• Hava kirliliği,
• Solar radyasyon,
• Rüzgar hızı,
• Gürültü ölçümü,
• Silah sesi tespiti,
• Sıcaklık,
• Nem,
• Trafik ve nüfus yoğunluğu,
• Bir yönde giden yaya veya araç sayısı…
Mağazalar ve Kişisel Alışveriş Deneyimi
Bağlantılı aydınlatma sayesinde müşterilerin mağazalarda izlediği rotaları etkilemek için ışığı kullanabiliriz. Hatta müşterinin deneme odasına getirdiği ürünü otomatik olarak algılayarak ürünün içeriğine bağlı atmosferler yaratılabilir. Örneğin, deneme odasında bir spor kıyafetini en iyi şekilde göstermek için farklı, ofis kıyafetleri için farklı ayarlar oluşturulabilir. Bir adım ileriye gidersek, iç mekan konumlandırma özelliklerine sahip bağlantılı aydınlatma sistemi ile müşteri eğilimlerini ve çalışanların performansını anlamaya yardımcı olacak verileri toplayan, müşteriyi aradığı ürünün tam konumuna yönlendiren veya o bölgeye yaklaştığında müşteriye özel ürün önerileri ve ilgili ürün bilgileri sunan ya da mağaza içi indirim ve kampanyalardan haberdar eden bir uygulama yapılabilir. Bu tür bir uygulama mağaza sahibine, müşterilerine kişisel bir alışveriş deneyimi sunarak satışları arttırma ve elde edilen verilerle işletme verimliliğini iyileştirmek için analiz ve öngörü yapabilme fırsatı yaratır. Bu uygulamalar gibi benzer birçok uygulama henüz çok yaygınlaşmış değil. Hatta bazılarının henüz emekleme aşamasında olduğu da ifade edilebilir. Hali hazırda kurulu leD olan ve bağlantılı olmayan LED aydınlatma sistemlerinin LED’in doğası gereği uzun ömürlü olması, bu dönüşüm hızının önünde bir engel gibi de görünüyor olabilir. Ancak bağlantılı aydınlatmanın yaşamlarımıza getirebileceği muazzam yenilik ve kolaylık potansiyelinden yola çıkarak, çok kısa zaman içerisinde hayatın her alanında karşımıza çıkacağını ve sonrasında da rolünü her geçen gün arttıracağını rahatlıkla söyleyebiliriz.