Dijitalleşen dünyamızda elektronik bileşenlerin geniş bir kullanım alanına sahip olması, komponent taleplerini her geçen gün artırıyor. Türkiye’nin en büyük komponent distribütörü Özdisan Elektronik, ihtiyaç duyulan ürünleri ithal ederek üreticilerle buluşturuyor. Son yıllarda Kapasitif Taç Paneller, TFT, GSM Modüller, HDI PCB, Varlık Sensörleri, hassas ölçüm yapabilen ölçüm entegreleri ile akım ve gerilim sensörleri sektörde öne çıkan ürünlerden sadece birkaçı. Ülkemizin henüz üretici konumunda olmadığı elektronik komponent sektöründe büyük çaplı olmasa da AR-GE çalışmaları yapılıyor. Özdisan Elektonik Genel Müdür Yardımcısı Okan Abdi ile Türkiye’deki elektronik pazarını, Özdisan’ın distribütörlüklerini ve sektörde öne çıkan gündem maddelerini konuştuk.
Özdisan Elektronik’te hangi departmanlardan sorumlusunuz?
Komponent Satış, LED Aydınlatma, İthalat, İhracat, AR-GE ve Teknik Destek, E-Ticaret, Alüminyum Soğutucu Üretim, Kart Dizgi departmanlarından sorumluyum. Bunların yanı sıra yaklaşık bir ay önce kurulan “Proje ve Yeni Ürün Geliştirme” adında çok yeni bir departmanımız da bana bağlı olarak çalışmalarını sürdürüyor.
Elektronik pazarının dünyadaki gidişatı nedir?
Elektronik artık hayatımızın her noktasında diyebilirim. Endüstri 4.0 ve Nesnelerin İnterneti (IoT) gibi yeni devrimler teknolojiye yeni bir çağ atlattı. Televizyonlardan buzdolaplarına, akıllı telefonlardan tabletlere elektronik sektörü, günümüzde makinelerin birbiriyle konuştuğu ve bizim sadece onları izlediğimiz bir ortama dönüştü. Elektronik hızına yetişmekte zorlanılan, sürekli gelişen bir sektör olduğu için firmaların bilgi anlamında kendilerini sürekli tazelemesi gerekiyor. Bu yüzden yenilikçi olmak şart. Gelişen elektronik sanayisinde, daha küçük ve güçlü cihaz ilgisi, kullanılan komponentlerin de daha küçük kılıflarda üretilme ihtiyacını artırdı. Her şeyde olduğu gibi elektronikte de hızın önemi çok büyük. Hızlı ve kolay bilgi erişimi herkesin önem verdiği bir kriter. Yazılımlar artık en az tasarımlar kadar önemli ve etkili. Bu nedenle bulut teknolojisi yeni bir çığır gibi. Endüstri 4.0’ın ne ifade ettiğini firmalar daha yeni idrak ediyorlar. Her bir üretim firması ve fabrika kendini bu oluşuma uydurmalı ve verimliliğini artırmalı. Buna adapte olamayan firmaların geleceği pek parlak olmayacaktır.
Sektörel rakamları paylaşabilir misiniz?
Elektronik sektöründe dünyada büyük bir pazar var, aynı zamanda ülkemiz de önemli bir pazarı bünyesinde barındırıyor. Dünyadaki önemli oyuncular Türkiye’de de konumlanmış durumdalar. Özdisan,
elektronik komponent distribütörüdür. Distribütörlük anlamında Özdisan, bu pazarın en yüksek ciroya sahip şirketidir. Bazı büyük firmalar alımlarını kendileri yapabiliyor. Distribütörlük açısından baktığımızda 250 milyon doların biraz üzerinde pazar olduğu öngörülüyor. Pazarda Özdisan’ın yaklaşık yüzde 40 pay ile lider konumda olduğunu söyleyebilirim.
Elektronik komponent konusunda Türkiye pazarının durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’de elektroniğin her sektörde varlık göstermesi, elektronik komponentin endüstriyel uygulamalarda çok fazla ihtiyaç duyulmasına neden oluyor. Özellikle de son zamanlarda savunma
sanayinde ve medikal alanda elektronik bileşenlere olan ihtiyaç artmış durumda. Nano teknolojinin
girdiği çok küçük robotik cihazların yapıldığı, daha verimli ve daha az hatayla çalışan ürünler çok talep
ediliyor. Bununla birlikte elektronik tasarımlar ve yazılımlar önem arz ediyor. Türkiye’de bu noktada çok
fazla yenilikçi firma var. Yenilikçi ve tasarımcı firmalara verilen desteklerin artırılması gerekiyor. Sektörde belli bir noktaya gelebilmek için zamana ihtiyaç var.
“Elektronik komponent sektörünün önemli oyuncuları
Özdisan Elektronik ile ülkemizde konumlanmış durumda.”
Sektördeki öne çıkan trendler neler?
Ürünler dönemsellik gösteriyor. Büyük cihazlardan küçük cihazlara doğru bir yönelme söz konusu. Dolayısıyla malzemeler de küçülmeye başladı. Yüzeye montaj dediğimiz elektronik komponent
çeşitlerine dünyada talep giderek artıyor. Daha fonksiyonel, daha güçlü daha hafif olan cihazlar talep
ediliyor. İnsanlar taleplerinde son zamanlarda görsele de önem vermeye başladılar. Daha geniş ekranlı cihazlara duyulan ilgi artmaya başladı. Bu nedenle o sektörün ihtiyacı olan yüksek parlaklığa sahip, yüksek çözünürlüklü ekranlara olan talep artıyor. Son dönemlerde en çok tercih edilen ürünlerden bir tanesi de Kapasitif Taç Paneller. Özdisan’ın da bu konuyla ilgili yurt dışında yaptığı bir yatırım söz konusu. Bu panel daha çok cep telefonlarında kullanılan ekrana dokunmatik olma özelliği kazandıran, hassas çalışan bir ürün. Sektör olarak baktığımızda her şeyin elektronikleştiği, güvenliğin önem “Temin ettiğimiz bütün ürünlerin teknik desteğini de sağlıyoruz.” arz ettiği ve takibin çok yoğun yapıldığı
durumlarda en önemli ürünlerden bir tanesi GSM Modüller. Araç takip sistemlerinde, uzaktan izlemede
kullanılan ürünler son zamanlarda revaçta. Özdisan olarak geçen yıl Çin’in en büyük ikinci firması ZTE’nin firmasının modül ürünlerini satan ZTE WELINK firmasıyla bir anlaşma yaptık. GSM modüllerini 2G, 3G ve 4.5G modellerini Türk tasarımcılarla buluşturuyoruz. Elektronikte ihtiyaçlar her geçen gün artıyor ve her şirketin farklı talepleri oluyor. Kablosuz iletişim, veri ve güç aktarımı artık çok önemli.
Kablosuz şarjlar artık sadece mobil telefonlarımız için evlerimizde değil araçlarımızda da yerini almaya
başladı. OLED ekranlar düşük güç tüketimi sunduğu için yeni tasarımlarda kullanılan en önemli gösterge
ürünü haline geldi. Medikal sektöre baktığımızda daha hassas ölçüm yapabilen çipler, akıllı ev sistemleri için varlık sensörleri kullanılmaya başlandı. Gelişen teknoloji ve ileri teknolojik ürünlerin ihtiyaç duyduğu HDI PCB’ler de trend olarak öne çıkıyor.
AR-GE yatırımları hakkında bilgi alabilir miyiz?
Özdisan olarak sektörde, distribütör olarak çalıştığımız için her getirdiğimiz ürünün aynı zamanda teknik desteğini de sağlıyoruz. Kullanılan ürünün uygulamaya uygun olup olmadığını inceliyoruz. Dizayn yaparken firmalara destek veriyoruz. Biz bir AR-GE firması değiliz. Zaman zaman bize ihtiyacı olan şirketlere destek olmak adına ufak da olsa AR-GE çalışmaları yürütebiliyoruz. Özdisan’ın içerisinde teknik destek bölümümüzün daha ağırlıklı çalıştığı AR-GE ve Teknik Destek bölümümüz mevcut. Bu ekibimiz için harcamalar yapıyoruz. İhtiyaç duyulan bir ölçü aleti, cihaz veya tasarımda kullanılacak herhangi bir makinanın yatırımını yapabiliyoruz. Tabii bunlar çok büyük yatırımlar değil.
LED pazarında öne çıkan teknolojiler neler?
Uzun yıllardır aydınlatma sektörünün içerisinde bir hareketlilik var. Herkes bu sektörde bir noktaya gelmek istiyor. Günün koşullarında LED aydınlatmada fiyatlar artık dip noktalara ulaşmış durumda. Bu alanda talep gören ürünlerden Power LED’ler dediğimiz 35-35 kasalar, 3030, farklı ebattaki COB kasalar veya düşük güçlü olarak verebileceğimiz 3528, 3020, 3014 ebatlarında ürünler getiriyoruz. Dünyanın önde gelen şirketlerinden biri olan Cree ile 2 yıl önce distribütörlük anlaşması yaptık. Bu yönde onların ürünlerini Türkiye’deki üreticilere veriyoruz. Aydınlatma konusunda hangi firmaya giderseniz gidin Cree bilinen bir firmadır. Bunun yanında Kore’nin en büyük LED üreticisi Seoul Semıconductor’ında ürünlerini ülkemize getiriyoruz.
Dünyanın önce gelen markalarının distribütörlüğünü yürütüyorsunuz. Distribütörü olacağınız markaları belirlerken nelere dikkat ediyorsunuz?
Özdisan’ın temsilcilik yaptığı firma sayısı 60’ın üzerinde. Aslında işe başlarken güç elektroniği bizim için en önemli sektördü, şimdi hem türlü sektörün ihtiyacına uygun ürünlerin temsilciliklerini yapıyoruz. Firmaların sektörde söz sahibi olmasına dikkat ediyoruz. Ürün yelpazesinin geniş olması da önemli bir kriter. Böylelikle alıcılara geniş ürün seçeneği sunuyoruz. Ürün kalitesi önemli bir faktör. Ürün fuarlarına gittiğimizde buradaki ürünleri dikkatlice inceliyoruz. Distribütörlük alırken, o markanın sektörde başka bir şirket tarafından temsil edilmemiş bir marka olmasına dikkat ederiz. Distribütörlüğünü yapacağımız firmanın güçlü olmasını, tek distribütörlüğe pozitif bakmasını ve aynı zamanda tercih edilebilen, yenilikçi, yaratıcı, piyasanın ihtiyaç duyduğu ve gelecekte de ihtiyaç duyacağı ürünler konusunda destekleyici olmasını istiyoruz.
İthalatın ağırlıklı olduğu sektörünüzde Türkiye yakın zamanda üretici konumuna geçebilir mi? Bu konuda mevcut yatırımlar söz konusu mu?
Elektronik sektörü açısından baktığımızda Türkiye’nin üretici konumuma geçmesi şimdilik zor görünüyor. Maalesef elektronik komponent üretimi ülkemizde çok destek bulamadı. Teşviksiz büyük yatırımlar da haliyle zorlaşıyor. Yıllar önce Türkiye’de bir direnç üretimi planlandı fakat direnç elektroniğin en basit ama en çok kullanılan bileşeni olmasına rağmen pek başarılı olamadık. Elektronik komponent üretimi için treni kaçırdık diyebilirim. TÜBİTAK’ta belli başlı çalışmalar yapılıp yüksek teknolojide kullanılan transistörler yapılsa da seri üretim anlamında dünyaya yayılacak bir üretim şu an görünmüyor. Özdisan’nın ürün anlamında bir yatırımı yok fakat daha sonraları şu an için Çin’de ürettiğimiz TFT ekranlarının Türkiye’de üretimi konusunda firma sahiplerimiz Mustafa Yurttaş ve Davut Yurttaş’ın planları olabilir.
“Dünya markalarının Türkiye’deki satış rakamlarını istenilen noktalara çekiyoruz.”
Son dönemde distribütörlük ağınıza yeni katılan markalar var mı?
UTC, ZTE Welink, Core Master, Lifud firmalarını sayabilirim. Araştırmalarını yaptığımız resmi olarak ilan etmediğimiz yeni firmalar da mevcut. Her geçen gün yenilerini eklemeye devam ediyoruz.
Şirketinizin kısa ve uzun vadeli planlarından bahsedebilir misiniz?
Özdisan sektörde elektronik komponent anlamında en önde gelen firmadır. Kısa vadede sektörün içerisindeki üretici firmalara destek vermeyi ve Türkiye’deki lider konumumuzu korumayı hedefliyoruz.
Uzun vadede ise, yaptığımız alt yapı çalışmaları ve oluşturduğumuz elektronik platform sayesinde dünyanın birçok ülkesine ürün satabilen global bir şirket olmak istiyoruz. Kısa zamanda Avrupa’da Özdisan’ın bayilerini oluşturmak gibi bir hedefimiz var.
Eklemek istedikleriniz
Özdisan sektöre öncülük eden yenilikçi bir firma. Bu vizyonla; kendi öz sermayesini kullanarak bir site kurdu. Tüm üretici firmalarının AR-GE çalışanlarını ozdisan.com’a davet ediyorum. Oradaki ürünlerin incelenmesini, tasarım yaparken kullanılmasını çok önemsiyoruz. Zaman zaman bize siteyle ilgili önerilerde bulunabilirler. Özdisan, firma sahiplerinden çalışanlarına kadar bütün imkanlarını üreticilerin önüne sermeye devam edecektir.
